TS-EN-ISO 9001 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, müşteri beklentileri, ihtiyaçları ve mevzuat şartlarını karşılama yolu ile müşteri memnuniyetinin artırılmasını öngören dünyaca kabul görmüş bir kalite yönetimi sistemi biçimidir. Uluslararası alanda uygulanacak kalite sistem standardı çalışmaları ilk kez merkezi Cenevre’de olan Uluslararası Standartlar Organizasyonu ISO (standart) (International Organization for Standardization) tarafından başlatılmıştır. Organizasyonun içerisinde belirlenen teknik komitenin çalışmaları sonucu ISO 9000 Kalite Sistem Standartları Mart 1987’de yayınlanmış ve birçok ülke tarafından benimsenerek uygulamaya geçilmiştir. ISO 9001 Standardı en son 2015 yılında güncellenerek yayımlanmış ve halen daha güncelliğini korumaktadır.
ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi bütün kuruluşlara, hiçbir ayrım gözetilmeksizin uygulanabilen bir yönetim sistemidir. Kurulusun müşteri ihtiyaç ve beklentilerini belirleme, tanımlama ve karşılamada, uluslararası alanda kabul görmüş bir yönetim biçimidir. ISO 9001 Standardı kurulusun tüm faaliyetlerini yansıtır. Kuruluş ile birlikte gelişerek değişen ihtiyaçlara cevap verir. Etkin bir Kalite Yönetim Sisteminin şartlarını ortaya koyar. ISO 9001 Sisteminin amacı, hata ve kusurları azaltmak, ortadan kaldırmak ve daha da önemlisi önlemektir. Buradaki temel varsayım, etkin bir kalite yönetim sistemi oluşturulması ve uygulanması halinde, müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak kaliteli ürün ve hizmetler üretileceğidir.
Standardizasyon, insan zihninde oluşturulan ve ilkel ilişkilerle karakterize edilen belirsizlikleri ve şans faktörünü elimine etmiştir ve elimine etmeye devam etmektedir. Böylece, tekrar için sağlam bir temel ve disipline edilmiş bir prosedür sağlayan standardizasyon sayesinde, satın almada önemli bir faktör olan güven elde edilir. Standardizasyon, zihni çalışmayı kolaylaştırır, düzeni sağlar, basitleştir ve izah eder. Standardizasyona konu şey, ekonomik bir mal ve hizmet olabileceği gibi, sosyal bir olgu, yazı, rakam vs. de olabilir. Dolayısıyla standardizasyon, tüm insanların anlaşabilmeleri ve birbirlerini algılayabilmeleri bakımından ortak payda sağlama gibi bir öneme de sahiptir.
En basit olarak, ISO 9001 İmalat ve Hizmet endüstrilerinde kalite güvencesi için kurulmuş, kapsamlı bir standartlar kümesidir. ISO 9001 serileri, bir firmanın kalite sistemini geliştirmesini, belgelemesini ve çalıştırılmasını ister, yani firma içinde yönetiminin kalite tetkik uygulamaları için sahip olduğu sorumluluktan, satın alma politikalarından, eğitime kadar uzanan Kalite yönetim sistemleri uygulamalarının tümünü kapsar. Standartlar firmadan firmaya değişiklikler göstermektedir. Örneğin; imalat sürecinin, tasarım da dahil olmak üzere toplamı ile uğraşan bir firmada, sadece muayene ve test süreçleriyle uğraşan bir firmaya nazaran, ele alınması gereken çok sayıda husus bulunmaktadır. Her iki firma da kendi kalite sistemlerini ISO yoluyla belgeleyebilir.
ISO 9001'in Sağladığı Yararlar
- Çalışanların kalite bilincinde artış sağlanması
- İşletmenin piyasa itibarında artış sağlanması (prestij)
- Pazarlama faaliyetlerinde rakiplerden farklılık sağlanması
- İşletmenin uluslararası geçerliliğe sahip bir kalite belgesi edinmesinin getirdiği ticari avantajlardan yararlanabilme (ihracat için kalitenin belge ile ispatlanabilmesi)
- Müşteri memnuniyetinde ve müşteri sadakatinde artış sağlanması
- Hata oranlarında, firelerde, yeniden işlemelerde azalma saglanması
- Girdi, üretim ve son kontrollerin etkin olarak yapılabilmesi
- Tedarikçilerin seçiminde, değerlendirilmesinde ve takibinde kolaylık sağlanması
- İşletme içi yetki ve sorumlulukların tespitinde ve dağıtılmasında kolaylık sağlanması
- İşletme faaliyetlerinin standartlaştırılmasını sağlayacak dökümantasyonun (alt yapının) oluşturulması
- Geçmişe yönelik kayıtların düzenli bir şekilde tutulmasını sağlayacak alt yapının oluşturulması
- Veriler ve istatistiksel ölçümler doğrultusunda durum analizlerinin yapılabilmesi ve geleceğe yönelik kararlarda bu analiz sonuçlarının kullanılabilmesi
- Kurumsallaşma yolunda önemli bir adım atılmış olması
ISO 9001 Belgesi İçin İzlenilen Adımlar
ISO 9001 belgesi almak isteyen firmaların öncelikle başvuru işlemlerini tamamlaması gerekmektedir. Cyber Certification olarak bize gelen başvurularınız özenle tamamlandıktan sonra işletmeniz özelinde planlamalar yapılır. Akredite olan kuruluşumuz tarafından denetim ve değerlendirmeleriniz yapılarak belgelendirme süreciniz başlatılır.
Kalite yönetim sistem gerekliliklerini karşılamak üzere yapılacak temel adımlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
- Organizasyon yapısını olusturmak, çalışanlara farkındalık katmak için gerekli olan tüm iç ve dış unsurları belirlemelisiniz. Unutmayın ki belirleyeceğiniz unsurlar istediğiniz sonuca ulaşmanız konusunda kabiliyet seviyesine etki edecektir.
- Kuruluş üst yönetimi tarafından faaliyetlere yönelik yapılacaklar için kaynaklar belirlenmeli ve ihtiyaç sıralaması yapılmalıdır. Özellikle müşteri odaklılık ilkesi ile memnuniyeti korumayı taahhüt etmelidir.
- Firma bünyesinde herkesin görev ve sorumlulukları belirlenmeli ve sistemin iyileşmesine yönelik sorumluluk alabilmelidir.
- Kuruluş içerisinde yönetim ve tüm çalışan kadrosunun kendi birimleriyle birlikte oluşabilecek riskleri çıkararak fırsata çevirme yöntemlerini araştırmalıdır.
- Kaliteye yönelik amaç ve hedeflerin oluşturulması ve bu hedeflerin izlenebilirlik düzeylerinin belirlenmesi gereklidir.
- Belirlenen hedeflere ve amaçlara ulaşabilme yeteceğini arttırmak adına uygun bir altyapı oluşturmalı, oluşturduğu altyapıyı desteklemelidir. Gerekli olduğu zamanlarda insan gücü veya makine gücü temin edebilme kabiliyetine sahip olmalıdır.
- Kuruluş, ürün ya da hizmeti sunarken amaçladığı çıktığın güvenilirliği için belirli süreçleri oluşturuyor olması gerekmektedir. Müşteri odaklılığını düşünerek sunacağı ürün ya da hizmet için memnuniyet taahhüdünü yerine getirmelidir.
- Üretilen ürün veya sunulan hizmete yönelik performans değerlendirmesi yapmak için metot oluşturmalıdır. Oluşturulan prosedüre bağlı olarak belirli aralıklarla vereceği hizmeti düzenli olarak kontrol etmelidir.
- Düzeltme ve iyileştirme faaliyetleri planlamalı, gelen şikâyet yada çıkan uygunsuzlarda ne gibi adımlar atacağını belirlemelidir.
ISO 9001 belgesine sahip olmayı hedefleyen firmalar, her durumda bu standardın gereklilikleri yerine getirmek zorundadır. Gerekli dokümantasyonun sağlanması, kayıtların oluşturulması, vb. gibi adımlar ISO 9001 'de yer alan sekliyle gerçekleştirilmelidir.
- İlk Değerlendirme aşamasında uygunsuzluk alanlarının belirlenmesi ve kurulusu incelemek için bilgilerin toplanması sağlanır.
- Denetim aşamasında değerlendirme esnasında alınan bilgilerin teyit edilmesi sağlanır. Kuruluştaki ISO 9001 yapısı standart gerekliliklerine göre denetlenir.
Belgelendirmenin tamamlanması aşamasında ise denetim sonrası varsa çıkan uygunsuzlukların kapatılması ve raporun uygun olarak tamamlanması halinde belgelendirme komitesine sunularak onay verilmesi ile yapılır.